စစ်ကိုင်း၊ မတ် ၁၊ ၂၀၂၃။

စစ်ကိုင်းတိုင်းကမြို့နယ်တချို့မှာ စစ်ကြောင်းထိုးမီးရှို့နေလို့ စပါးတွေကိုသိုလှောင်မထားရဲတော့ဘဲ ရတဲ့ဈေးနဲ့ အမြန်ရောင်းထုတ်ရတာတွေ၊ မီးထဲပါသွားတာတွေဖြစ်နေတဲ့အတွက် တောင်သူတွေဆီမှာ ဆန်ရှားပါးလာကာ မြို့ပေါ်ကနေ ပြန်ဝယ်စားနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် နှစ်လည်ပိုင်းလောက်ကစပြီး စစ်ကြောင်းဝင်ရင် စပါးတိုက်တွေကို အဓိကထားမီးရှို့တာကြောင့် စပါးလှောင်မထားရဲတော့ဘဲ လယ်ထဲမှာပဲရိတ်ပြီးရင် ပွဲစားတွေနဲ့တန်းရောင်းကြတာဖြစ်တဲ့အတွက် ရွာဆန်စက်တွေလည်းပိတ်ထားရကာ ဆန်စပါးရှားလိုက်လာတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ကျနော်ဆို စပါးကို မီးရှို့ခံရတာထပ်စာရင် မဆိုးပါဘူးဆိုပြီး ၁၄ သိန်းခွဲနဲ့ မတန်တဲ့ဈေးနဲ့ အရှုံးခံပြီးရောင်းခဲ့တာ၊ စပါးအများနဲ့ကျ နာသပဗျာ၊ သိန်း ၅၀ လောက် အရှုံးခံရောင်းရတာ၊ ကျနော်တို့ဒေသက ဆန်စပါးပေါတာဆိုတော့ တခြားပစ္စည်းဝယ်ရင် ဆန်ရောင်းပြီးပြန်ဝယ်ရတာ၊ ခုကျကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်ကိုက စစ်ရှောင်တွေလာရင် ဆန်ပြန်ဝယ်ကျွေးရတဲ့ အဆင့်ရောက်သွားတာ” လို့ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်မှာရှိတဲ့ တောင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

ရွာတရွာကို ထောင်နဲ့ချီတဲ့တောင်သူ အရှုံးပေါ်နေကျကာ ဒီပဲယင်းတမြို့နယ်လုံးကို သောင်းဂဏန်းရှိတဲ့ တောင်သူတွေ ဒုက္ခရောက်နေကြပြီး၊ အခုနောက်ပိုင်း စပါးပေါ်ချိန်ရောက်ရင် စိုက်ပျိုးစရိတ်လောက်ပဲ ပြန်ပေါ်အောင် အရှုံးခံရောင်းနေကြတာတွေရှိသလို၊ တချို့အရဲစွန့်ပြီး လှောင်ထားတဲ့သူတွေကတော့ မီးထဲပါသွားတဲ့အတွက် အကုန်ဆုံးရှုံးသွားတဲ့သူတွေလည်း ရှိနေကြပါတယ်။

“‌လက်ထဲမထားရဲတာထပ် ထားစရာမရှိတာလည်း တကြောင်းပေါ့၊ ကျနော်တို့အိမ်ဆို ဝါခေါင်လတုန်းက မီးထဲပါသွားတယ်၊ လူနေဖို့တောင် ဝါးလုံးလေးနဲ့မိုးကာလေးနဲ့လုပ်ပြီးနေရတာ၊ မီးကလည်း ခဏခဏလောင်နေတာဆိုတော့ စပါးထားစရာလည်း မလုပ်နိုင်‌ဘူးလေ၊ တောက ဆန်ထွက်ပြီး မြို့ကမှာစားရတဲ့ဘဝပြန်ရောက်နေတာ၊ မျိုးစပါးကို တစိမှမကျန်တဲ့ဘဝဖြစ်နေတာ” လို့ ပြောပါတယ်။

အရင်ကတော့ စစ်ရှောင်တွေလာရင် ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ရွာတွေက လှောင်ထားတဲ့စပါးတွေထုတ်ပေးလို့ စား‌ဖို့ကမပူရပေမယ့် ခုနောက်ပိုင်းတွေမှာတော့ ဆန်စပါးရှားလာသလို ရွာတိုင်း စစ်ရှောင်နေရတဲ့အတွက် အရင်လိုမပေါများတော့ပဲ ဆန်ကမှအစ ဝယ်ပြီးကျွေးမွေးနေရတဲ့အတွက် စစ်ရှောင်ကူညီရေး အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့လည်း ခက်ခဲလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ဒီဘက်က ဆန်စက်တွေမှာကို ဆန်မရှိတော့ဘူး၊ တောင်သူတွေလက်ထဲမှာ စပါးမရှိတာများတယ်၊ ရှိလည်း ၄၊ ၅ဦးပေါ့၊ ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင် တခါတလေကျ ဆန်မကောင်းတာတွေဝယ်ရတယ်၊ ဆန်ရပြီးရောဆိုပြီး ဝယ်စားရတာ၊ စိတ်ထဲတော့ မကောင်းဘူးပေါ့၊ တချို့ရွာတွေဆို သားသမီးတွေက ထမင်းစားဖို့တန်းစီရလို့ ငိုတဲ့မိဘတွေရှိတယ်၊ သူတို့တသက်တာလုံးမှာ သားသမီးတွေ ထမင်းတနပ်စားဖို့ တန်းစီရမယ်လို့ အိပ်မက်တောင် မမက်ဖူးခဲ့တဲ့အနေထားပေါ့ဗျာ။” လို့ ရွာသားတဦးက ပြောပါတယ်။

အခုလက်ရှိ ဒီပဲယင်း၊ တန့်ဆည်၊ ခင်ဦး၊ အရာတော်၊ ဝက်လက်စတဲ့ မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာတွေမှာ ဆန်ရှားပါးတာတွေ ကြုံနေရပြီး၊ တချို့တောင်သူတွေကတော့ နောက်ရာသီမှာ စပါးပြန်စိုက်ဖို့ အရင်းနှီးမရှိတဲ့အတွက် လယ်ပေါင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေကြတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

အဆိုပါဒေသတွေမှာ ပုံမှန်ဆို နွေစပါးရာသီမှာ ရွှေဝါထွန်း၊ မန်းဧရာတို့ အဓိကစိုက်ပြီး မိုးစပါးရာသီဆိုရင် ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း(ဘေးကြား)အများဆုံးစိုက်ကြကာ အိမ်စားဖို့အတွက် ဧရာမင်း အနည်းငယ်စိုက်ပျိုးလေ့ရှိကြတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

စာတည်း-007

မြေလတ်အသံ၊ မေ ၂၄၊ ၂၀၂၂။

ပြည်ခရိုင်အတွင်းမှာ နွေစပါးခင်းတွေ ရိတ်သိမ်းနေကြပြီဖြစ်ရာ စပါးထွက်နူန်းကျဆင်းတာကြောင့် လယ်သမားတွေ တွက်ခြေမကိုက်ပဲ ဖြစ်နေကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။

သွင်းအားစုစရိတ်တွေ ကြီးမြင့်မူ​နဲ့ မြေသြဇာအပြည့်အဝ အသုံးမပြုနိုင်မူကြောင့် စပါးထွက်နူန်းကျဆင်းတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“ဘက်စုံစျေးကြီးနေတယ် မြေသြဇာအိတ်စျေးက ၃ ဆတက်တယ် ဓါတ်ဆားတအိတ်ကို ၉၅၀၀၀ ကျော် ဝယ်ရတယ် အဲတော့ စပါးခင်းက လိုအပ်တဲ့ အာဟာရ အပြည့်မပေးနိုင်ဘူး လျှော့သုံးတယ် အခုနှစ် နွေစပါး တင်း၆၀ လောက်ပဲ ထွက်တယ် အရင်နှစ်တွေကဆို အောက်ထစ် ၈၀ ထွက်တယ်” လို့ ဝက်ပုတ်ကျေးရွာက လယ်သမားတဦးက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စပါးရိတ်ခြွေ သယ်ယူခကလည်း အနီးအဝေးအလိုက် စပါးတဧကစိုက်အတွက် ကျပ်တသိန်း ကျော်ရှိကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။

“သွင်းအားစုဈေးက ကြီးတော့ မသုံးနိုင်ကြတော့ဘူး ရိတ်ခက ၇သောင်းကျော်လေ လမ်းနဲ့ဝေးတဲ့လယ်ဆို သယ်ခက တစ်တင်း ၅၀၀ ကနေ ထောင်ဂဏန်းရှိတယ် တချို့ရိတ်ပြီးသယ်ပြီး တသိန်းကျော်တယ် ဆီဈေးထပ်တက်ရင် ဈေးက ထပ်မြောက်အုံးမယ်”လို့ ပေါင်းတည်မြို့နယ် အနောက်ခြမ်းက လယ်သမားတဦးက ပြောတယ်။

လက်ရှိမှာ နွေစပါးပေါက်စျေး ပေါင်၅၀ တတင်းကို ကျပ် ၇၇၀,၀၀၀ စျေးပေါက်ပေမယ့် လယ်တဧက အနိမ်းဆုံး ကုန်ကျစရိတ်ဟာ ကျပ် ၃သိန်းခွဲ ခန့်ရှိပြီး လိုအပ်ငွေကိုလည်း ပြင်ပကနေချေးယူသုံးစွဲကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

မြေလတ်အသံ၊ ဧပြီ ၈၊ ၂၀၂၂။

စပါးစိုက်ပျိုးရာမှာ အရေးပါတဲ့ ဓါတ်​မြေသြဇာစျေးနူန်း အဆမတန် ကြီးမြင့်လာတဲ့ အတွက်​ နွေစပါးစိုက်ခင်းတွေထဲကို မြေသြဇာ အလုံအလောက် မထည့်သွင်းနိုင်တာကြောင့် စပါးထွက်နူန်း ကျဆင်းနိုင်တယ်လို့ လယ်သမားတွေက ပြောပါတယ်။

စစ်အာဏာမသိမ်းခင်က ဓါ​တ်​ဆား ၅၀Kg တအိတ်ကို ကျပ်၃၀ ,၀၀၀ကျော်ဝန်းကျင်သာ စျေးပေါက်ခဲ့ရာမှ အခုအခါ ကျပ် ၉၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်စျေး​နဲ့ ဝယ်နေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

“ဓါတ်ဆားစျေးက အရမ်းတက်သွားတာ တအိတ် ၉၀,၀၀၀ ဝယ်ရတယ် အရင်က ၃အိတ်စာပေါ့ မဝယ်လို့လည်းမရဘူး သူ့ကိုမှ မသုံးနိုင်ရင် စပါးမထွက်ဘူး လယ်သမားတွေ အခုနှစ်ဓါတ်ဆား သိပ်မကျွေးနိုင်ဘူး စပါးထွက်နှုန်းပါထိခိုက်မယ်”လို့ဝက်ထီးကန်တိုက်နယ်က လယ်သမား အမျိုးသားတဦးက ပြောပါတယ်။

စပါးစိုက်ခင်းထဲကို ဓါတ်မြေသြဇာ အလုံအလောက် မထည့်နိုင်ကြဘူးလို့လည်း ​ဆိုပါတယ်။

“အခုနှစ်က ခေါက်ချိုးနှုန်းပဲ ပက်နိုင်တယ် ထွက်နှုန်းကတော့ မနှစ်ကထက် ၁၀ရာခိုင်နူန်းလောက်တော့ အနည်းဆုံး လျှော့မယ်ထင်တယ်အရင်နှစ်က တစ်ဧကကို ဓါတ်ဆားအနည်းဆုံး တစ်အိတ်ခွဲလောက် လယ်သမားတိုင်း ကျွေးကြတာ ခုနှစ်တော့ တစ်အိတ်တောင် အနိုင်နိုင်ရယ်”လို့ ပေါင်းတည်မြို့က လယ်သမား အမျိုးသားတဦးက ပြောပါတယ်။

ဓါတ်ဆားမှာ နိုက်ထရိုဂျင်ဓါတ် အများဆုံးပါဝင်ပြီး စပါးပင်ငယ်စဥ်မှာ ကြီးထွားဖို့နဲ့ အပင်ပွားများစေဖို့ အတွက် တောင်သူအများစုက အဓိက အသုံးပြုကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အရင်က စပါးစိုက် လယ်မြေတွေထဲကို မွေးမြူထားတဲ့ ခိုင်းနွားတွေရဲ့ နှစ်ပတ်လည်နွားချေး​ကို မြေခံအနေနဲ့ ထည့်သွင်းနိုင်ခဲ့လို့ ဓါတ်ဆားအသုံးပြုရမူ အတန်အသင့် သက်သာခဲ့ပေမယ့် အခုအခါမှာ စက်ယန္တယားတွေ အသုံးပြုလာတာကြောင့် ခိုင်းနွားမွေးသူနည်းပါးကာ နွားချေးလည်းရှားပါး နေတာဖြစ်ပါတယ်။

နွေစပါးကို မြေလတ်ဒေသအတွင်းက ပဲခူးတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းအတွင်းမှာလည်း အဓိကစိုက်ပျိုးကြပါတယ်။

မြေလတ်အသံ၊ မတ် ၃၊ ၂၀၂၂။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းမှာ တခါမှ မကြုံဖူးအောင် အမြင့်ဆုံးဈေးနှုန်းသို့ ဆက်တိုက် တက်လျှက်ရှိပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် အခြေခံလူတန်းစားများဖြစ်သည့် Taxi နှင့် ကယ်ရီသမားများ ပိုမိုအကျပ်ရိုက်နေကာ အချို့ အလုပ်ရပ်နားထားရမည့်အခြေနေနှင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း မြို့ကြီးများရှိ ဒေသခံများထံကသိရသည်။

မြို့အလိုက် အနီးအဝေးကိုလိုက်၍ မတ်လ ၃ ရက်နေ့စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း ပေါက်ဈေးမှာ အသုံးများသော Octane-92 တလီတာလျှင် မြန်မာငွေကျပ် ၁၉၅၀ မှ ၂၀၅၀ ကျပ်အထိ၊ Octane-95 တလီတာလျှင် မြန်မာငွေကျပ် ၂၀၅၀ မှ ၂၂၀၀အထိ၊ Diesel တလီတာလျှင် မြန်မာငွေကျပ် ၁၉၅၀ မှ ၂၀၅၀ ထိ၊ Premium Diesel တလီတာလျှင် ၂၀၀၀ မှ ၂၁၀၀ ထိ မြင့်တက်လျှက်ရှိကြောင်း နေ့စဉ်စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ Group က သိရသည်။

“ဈေးနှုန်းကတော့ မကြုံဖူးအောင်ကို တက်လာတယ်ဆိုရမယ် တက်တာကတော့ နိုဝင်ဘာလလောက်ကတည်းက စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းနဲ့ ဒေါ်လာဈေးနှုန်းကတက်နေတာ ဒေါ်လာဈေးနှုန်းတက်ခြင်းကျခြင်းနဲ့ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း တက်ခြင်းကျခြင်းက သက်ဆိုင်တယ်။ အရင်က တလီတာထည့်တဲ့သူက တလီတာထည့်ဖို့တောင် ခဲယဉ်းသွားပြီ အများအားဖြင့် တိုက်ရိုက်တန်းထိတာက ကုန်ကား ခရီးသယ်တင်ကားကြီးတွေနဲ့ ရန်ကုန်မှာဆို Taxi နှင့် ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီသမား တွေပဲ အဲအကျိုးဆက်ကတော့ ခရီးသွားလာသူတွေနဲ့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုတွေမှာ အကျပ်ရိုက်လာလိမ့်မယ်” လို့ ရန်ကုန် စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင် မန်နေဂျာတဦးကပြောသည်။

ရန်ကုန်မြို့ကြီးရှိ Taxi ကားသမားများ အခြားနယ်မြို့များရှိ သုံးဘီးအငှားယာဉ်မောင်းများနှင့် ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီမောင်းသမားများ၊ ဆိုင်ကယ်ဈေးသယ်များအခက်ကြုံနေရပြီး ပိုင်ရှင်မှတဆင့် ငှားရမ်းမောင်းနှင်နေရသူများ ဆီဖိုးပင်မရတော့လောက်အောင် ဖြစ်နေကြောင်း ဆိုကြသည်။

“ကျတော်တို့ပြည်မှာတော့ ဆီဈေးနဲ့ အလုပ်လုပ်မရတာ နေ့တွက်မကိုက်တာ သုံးလေးလလောက်ရှိပြီ။ အခုကတာ့အဆိုးဆုံးပဲ နောက် ဆိုင်ကယ်လိုင်စင် ဘတ်မှန်နဲ့ ဟိုစစ်ဒီစစ်တွေကလည်း ဒဏ်ရိုက်တော့ ဆိုင်ကယ်မောင်းစားဖို့တောင် မဖြစ်နိုင်တော့ဘူး အရင်က အိုးဝေငှားမောင်းတယ် မကိုက်တော့လို့ ကိုယ့်ရှိတဲ့ ဆိုင်ကယ်နဲ့ လိုက်ပို့တာတွေလုပ်တာ အခုဆီဈေးနဲ့ ဘယ်သူမှငှားစီးမှာမဟုတ်တော့ဘူး” ဟု ပြည်မြို့ရှိ ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီသမားတဦးကပြောသည်။

စစ်အာဏာသိမ်းမှုမတိုင်ခင် စက်သုံးဆီဈေး မှာ ပျှမ်းမျှ တလီတာလျှင် မြန်မာငွေကျပ် ၆၀၀ ဝန်းကျင်မှ ၇၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်သာရှိခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလ ကတည်းက ပူတာအိုမြို့တွင် တလီတာလျှင် ၂၀၀၀ ကျပ်သို့ ရောက်ရှိနေခြင်းဖြစ်ကာ လက်ရှိစက်သုံးဆီဈေးမှာလည်း ထပ်မံမြင့်တက်အုံးမည့်အခြေအနေတွင် ရှိနေကြောင်း စက်သုံးဆီရောင်းဝယ်သူများ အသိုင်းအဝန်းက သိရသည်။

စစ်ကိုင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၄၊ ၂၀၂၁။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ ဆိပ်ခွန်နယ်မှာမိုးစပါးအသစ်တွေ စပြီး ရိတ်သိမ်းနေသလို ဘေးကြားစပါးတင်းတရာရဲ့လက်ရှိပေါက်ဈေးကလည်း ကျပ်ဆယ်သိန်းကျော်နဲ့အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေတယ်လို့ ဒေသခံလယ်သမားတဦးကပြောပါတယ်.။

ဘေးကြားစပါးမျိုးကိုအဓိကစိုက်ပျိုးကြပြီး ဈေးကောင်းလည်းရသလို အခြားမျိုးကွဲစပါးတွေလည်းစိုက်ပျိုးကြကြောင်း သိရပါတယ်။

“ကျွန်တော်တို့နယ်မှာအဓိကထား စိုက်ပျိုးတာက ဘေးကြားစပါးမျိုးပါ အခြားမျိုးကွဲတွေလည်းစိုက်ပျိုးကြပါတယ် အခုရိတ်သိမ်းနေကြပါပြီပျမ်းမျှ စပါးထွက်နူန်းကတဧကကို တင်း၆၀ ဝန်းကျင်ထွက်ပါတယ်။ အခုဝယ်နေတာကစပါးတတင်းကိုကျပ် ၁၀,၅၀၀နဲ့ ၁၀,၇၀၀ကျပ်ပေးဝယ်ကြတယ်။ စပါးကောင်းရင်ကောင်းသလိုပေးဝယ်ပါတယ်” လို့ဆိပ်ခွန်နယ်ကလယ်သမားတဦး ကပြောပါတယ်။

စပါးဈေးကျပ်ဆယ်သိန်းကျော်ပေမယ့် သွင်းအားစုစရိတ်ကြီးမြင့်သလို ဖျက်ပိုးကျရောက်မူလည်းရှိခဲ့လို့ အမြတ်ရရှိမူနည်းမယ်လို့သိရပါတယ်။

“အခုနှစ်ကပစ္စည်းဈေးတွေရော ဆီဈေးရော မနှစ်ကထက်ဝက်တက်တယ် တဧကခြွေလှေ့‌စက်ဈေးက အရင်နှစ်ကကျပ် ၅၅,၀၀၀ အခုနှစ်က ကျပ်၆၅,၀၀၀ ဈေးဆိုတော့ အရှုံးအမြတ်ပြောရမယ်ဆိုရင်အမြတ်တော့နည်းမယ်ပေါ့ ဒီကြားထဲ ဖလံဖြူ၊ ဖြုတ်ညို၊ ဆစ်ပိုးဆိုတဲ့ ဖျက်ပိုးကျရောက်တာကလည်း ရှိသေးတယ်”လို့သူကဆက်ပြောပါတယ်။

ဆိပ်ခွန်နယ်မှာမိုးစပါးကို ဩဂတ်စ်လထဲမှာစတင်ပြီးစက်တင်ဘာလအတွင်းမှာအပြီးစိုက်ပျိုးလေ့ရှိပြီး ဒေသခံပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေအားကောင်းတဲ့ ဒေသဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။

ပဲခူး၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၃၊ ၂၀၂၁။

ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းကမြို့နယ်တွေကထွက်ရှိတဲ့ လက်ရှိမိုးစပါးစျေးကျပ်ခုနှစ်သိန်းကျော်စျေးပေါက်နေပေမယ့်တောင်သူတွေရဲ့လက်ဝယ်မှာရောင်းချစရာစပါးမရှိသလောက်နည်းပါးသွားပြီလို့ ဒေသခံတောင်သူတွေက ပြောပါတယ်။

အခြေခံလူတန်းစားအများဆုံးစားသုံးတဲ့ဒေသထွက် ကျောက်ရွေး၊တင်းတရာ၊ငွေတိုး၊အင်းလယ်စတဲ့စပါးစျေးတွေဖြစ်ကြောင်းသိရပါတယ်။

“တင်းတရာ၊ ကျောက်ရွေး၊ အင်းလယ်၊ ငွေတိုးစပါးစျေးကခုနှစ်သိန်းကျော်ပေါက်စျေးရှိတယ်အများစျေးပေါ့ အစိုပေါင်လဲလွတ်တဲ့အချိန်ဖြစ်တော့ ပေါင် ၅၀ တတင်းရဲ့ပေါက်စျေးဖုန်၊မှုန်၊သဲ၊ခဲ ကင်းရမယ် ဒါဆိုရင် ၇ သိန်းခွဲစျေးရှိတယ်၊ လောလောလောဆယ် အဲ့စျေးနဲ့အရောင်းအဝယ်လုပ်နေကြတယ်”လို့ပေါင်းတည်မြို့က စပါးရောင်းဝယ်နေသူတဦးကပြောပါတယ်။

တောင်သူအများစုဟာ စပါးကိုရိတ်သိမ်းခြွေလှေ့အပြီး လယ်ကွင်းအတွင်းမှာပင်ရောင်းချလေ့ရှိတာမို့ အခုလိုအချိန်မျိုးမှာ ရောင်းချစရာစပါးမရှိသလောက်နည်းပါးသွားပြီလို့ သိရပါတယ်။

“ခေတ်ကပြောင်းသွားပြီ အရင်ကလို စပါးဂိုဒေါင်ထားနိုင်တဲ့ခေတ်မဟုတ်ဘူ၊း လယ်ထဲမှာတင်ထွက်သမျှစပါးအကုန်နီးပါးရောင်းကြတာ မျိုးစပါးလောက်ပဲကျန်တော့တာ ပြီးမှဆန်ဝယ်စားတယ်၊ ပေါ်စအချိန်ရောင်းတော့ အစိုဓါတ်လည်းရှိတော့ တောင်သူကလည်းသိပ်မမာနိုင်ဘူး ၆ သိန်းဝန်းကျင်လောက်နဲ့ရောင်းကြတာများတယ်”လို့ ဇီးကုန်းမြို့နယ်အတွင်းကတောင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

စပါးကိုလယ်ကွင်းအတွင်းမှာပဲရောင်းချရခြင်းမှာစပါးမှာအစိုဓါတ်များနေတဲ့အတွက် နေလှန်းရန်အချိန်မပေးနိုင်ခြင်း၊သိုလှောင်စရာနေရာမရှိခြင်းနဲ့ရိတ်ခြွေခအပါအဝင်လုပ်သားခပေးဆောင်ရန်ရှိခြင်းနဲ့ ​ လတ်တလော လိုအပ်တာတွေ ဝယ်ယူနိုင်ဖို့အတွက်ဖြစ်​တယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

စပါးကိုလက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင် သိုလှောင်ထားတဲ့သူအချို့ဟာ လယ်ဧကဆယ်ဂဏန်းကျော်ပိုင်ဆိုင်တဲ့သူတွေဖြစ်သလိုအခြားလုပ်ငန်းတွေလည်းရှိကြပြီး လယ်ဧကနည်းပါးတဲ့တောင်သူအချို့မှာတော့မျိုးစပါးပင်ချန်ထားနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း သိရပါတယ်။

တောင်သူလယ်သမားအခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးနှင့်အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေးဦးဆောင်အဖွဲ့က ၂၀၂၁မိုးစပါးနှင့်၂၀၂၂နွေစပါးအတွက် အစိုဓါတ်၁၄% နှင့် အဖျဥ်း၊အမှော်၊ဖုန် သဲ၊ခဲကင်းစင်တဲ့ ၄၆ ပေါင်ကိုက် စပါးတင်း ၁၀၀ ရဲ့အခြေခံစပါးစျေးကို ကျပ် ၅၄၀,၀၀၀ သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရပါတယ်။

မြေလတ်အသံ