ရွေကျင်၊ ဇွန် ၂၄၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်း၊ ရွှေကျင်မြို့နယ်၊ ကွမ်းဆိပ်ရွာအခြေစိုက် ခမရ ၅၉၈ တပ် အနီးကကျေးရွာတွေမှာ ရွာခံတွေပြန်နေထိုင်ဖို့ခွင့်မပြုတာကြောင့် စစ်ရှောင် ၂,၀၀၀ ကျော်နေရပ်မပြန်ရသေးဘူးလို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။

ခမရ ၅၉၈ တိုက်ပွဲပြီးဆုံးတာ ရက်ပေါင်း ၄၀ ကျော်ရှိပြီဖြစ်ပြီး တပ်ရင်းအတွင်းစစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ပြန်လည်တပ်စွဲနေထိုင်ထားကြပေမယ့် အနီးဝန်းကျင်ကျေးရွာတွေဖြစ်တဲ့ ညောင်ခြေထောက်၊ ရှမ်းစု၊ ကလောမြောင်၊ ကွမ်းဆိပ်စတဲ့ရွာတွေက ဒေသခံတွေပြန်လည်နေထိုင်တာကို ပိတ်ပင်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

” အချို့က စစ်ရှောင်နေရာကနေ စက်လှေနဲ့ရွာပြန်တာကို မပေးဝင်ဘူး ပြန်လာရတယ်။ တပ်က ပြန်ထိုင်ပြီး မွမ်းမံနေတယ်။ ဘာကြောင့်ပြန်ပေးမဝင်တာလည်းဆိုတာတော့မသိရဘူး။ ရွာကလူတွေက တပ်ကိုသွားတောင်းဆိုတယ်။ တောင်းဆိုတဲ့အခါကျတော့ ပေးမဝင်သေးဘူးတဲ့။ တကယ်လို့ဝင်လို့ရရင် ပြန်အကြောင်းကြားပေးမယ်ဆိုပြီး နှစ်သိမ့်ပြီးပြန်လွှတ်လိုက်တယ်။ သူ့သဘောနဲ့သူပြန်ဝင်တဲ့သူတွေကျတော့လည်း ပေးမဝင်ဘူး”လို့ ဒေသခံစစ်ရှောင်တဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

ခမရ ၅၉၈ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက နယ်မြေလှည့်ကင်းထွက်ချိန် ကျေးရွာတွေထဲမှာ ပြန်နေထိုင်တဲ့သူတွေတွေ့ ရှိရင် နေအိမ်တွေက ပြန်မောင်းထုတ်တာတွေလုပ်ဆောင်တယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

ကျေးရွာတွေမှာ ပြန်လည်နေထိုင်ခွင့်မရတာကြောင့် ဇွန် ၂၄ ရက် ဒီကနေ့အထိ စစ်ရှောင်တွေဟာ မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်ထိုနဲ့ သိမ်ဇရပ်မြို့ပေါ် ရပ်ကွက်တွေ၊ အနီးအနားကျေးရွာတွေက ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ သီလရှင်ကျောင်းတွေမှာခိုလှုံနေကြသလို အများစုမှာအိမ်းငှားရမ်းနေထိုင်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

KNLAနဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေက မေလဆန်းကစတင်ကာ ညောင်ခြေထောက်နဲ့ ကွမ်းဆိပ်ရွာရှိ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ခမရ ၅၉၈ ကိုတိုက်ခိုက်ပြီး မေ ၈ ရက်မှာ တပ်ရင်းကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကာ မေ ၁၁ ရက်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေက ခမရ ၅၉၈ တပ်ကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် တပ်ပြင်ဆင်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ပြန်လည်လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။

မေ ၈ ရက် ခမရ ၅၉၈ တပ်ကို KNLA ပူးပေါင်းတပ်တွေက တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲမှာ KNLA ပူးပေါင်းတပ်တွေဘက်က ၁၀ ဦးထက်မနည်း၊ စစ်ကောင်စီဘက်က ၃၀ ကျော်သေဆုံးပြီး သုံ့ပန်း ၁၃ ဦးဖမ်းဆီးရမိကာ လက်နက်ခဲယမ်းအများအပြားသိမ်းဆည်းရမိခဲ့တယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG က မေ ၁၁ ရက်မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ရွှေကျင်မြို့နယ်ထဲက ကွင်းဆိပ်၊ ညောင်ခြေထောက်၊ ဒုံစရစ်၊ စလူချောင်း၊ ကလောမြောင်၊ ရှမ်းစု၊ ဥတိုကျေးရွာတွေက လူ ၄,၀၀၀ ထက်မနည်းထွက်ပြေးနေရသလို ဝေါမြို့နယ်ထဲက သူရဲသမိန်၊ စက်စု၊ ဆင်ရွာ၊ လက်ပံ၊ ဂျိုးလေးကျေးရွာတွေက ဒေသခံ ၁၀,၀၀၀ ကျော်နဲ့ ကျိုက်ထိုမြို့နယ်ထဲက ခရွဲ၊ သုံးခွ၊ ရေကျော်ကြီး၊ ရေကျော်လေးအပါအဝင် ကျေးရွာ ၈ ရွာက ဒေသခံ ၃,၀၀၀ ဝန်းကျင်ဟာလည်း ကျေးရွာတွေကနေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – ဟိန်းစံ

ကောလင်း၊ ဇွန် ၂၃၊ ၂၀၂၅။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကောလင်းမြို့နယ်အနောက်ခြမ်းက စစ်ရှောင်အိမ်ထောင်စု ၁၅၀ စုကို ဇွန် ၂၂ ရက်မှာ ဆန်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့တယ်လို့ ကောလင်းပြည်သူမှပြည်သူသို့ အဖွဲ့ဆီက သိရပါတယ်။

ပြည်ပရောက်အလှူရှင်မိသားစုတစုရဲ့ ထောက်ပံ့မှုကို ဇွန် ၂၂ ရက်မှာ ၁ အိမ်ထောင်ကို ဆန် ၂ ပြည်နှုန်းနဲ့ ကိုယ်စားသွားရောက်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

“ကျနော်တို့ခန့်မှန်းထားတာက ၂၀၀ စာလောက်စီစဉ်ထားတာ၊ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့သွားတဲ့နေရာမှာ အိမ်ထောင်စု ၁၅၀ ပဲရှိတယ်၊ ကျန်ရှိတဲ့ဆန်တွေကို လိုအပ်တဲ့နေရာမှာ ကျနော်တို့ ပြန်လည် မျှဝေပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်”လို့ ကောလင်းပြည်သူမှပြည်သူသို့ တာဝန်ခံကိုသဲကြီးက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မိုးတွင်းကာလဖြစ်တာကြောင့် ခြင်အန္တရာယ်နဲ့ တခြားကူးစက်ရောဂါတွေဖြစ်မှာ စိုးရိမ်နေရပြီး ခြင်ထောင်တွေလည်းလိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ထောက်ပံ့ပေးကြဖို့လည်း သူကဆိုထားပါတယ်။

“လတ်တလော မိုးတွင်းမိုးဦးကျစဆိုတော့ ခြင်တွေတအားပေါတာပေါ့၊ ခြင်ထောင်လိုအပ်ချက်တွေ ရှိပါတယ်၊ တချို့နေရာတွေကြတော့ တဲအလှူရှင်တွေရှိတော့ နေစရာတော့ အဆင်ပြေသွားကြပြီ၊ ခြင်အန္တရာယ်နဲ့အတူ တခြားတုပ်ကွေးရောဂါအပါအဝင် တခြားကူးစက်ရောဂါတွေပါ ဖြစ်နိုင်တာမလို့ ကျနော်တို့ ခြင်ထောင်လေးတွေတော့ လှူဒါန်းပေးချင်တာပေါ့၊” လို့ တာဝန်ခံကိုသဲကြီးက ပြောပါတယ်။

အဲ့ဒီစစ်ဘေးရှောင်တွေဟာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတာ ၁ နှစ်ကျော်ရှိပြီး စားသောက်ရေးအတွက်လည်း အဆင်မပြေမှုနဲ့ရင်ဆိုင်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

၃ ရက်အတွင်း ရွာ ၇ ရွာမီးရှို့ခံထားရ

မြေလတ်အသံ၊ ဇွန် ၂၃၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်း၊ မင်းလှမြို့နယ်ကို စစ်ကောင်စီတပ်က စစ်ကြောင်း ၃ ခုခွဲကာ ၃ ရက်ကြာစစ်ကြောင်းထိုးပြီး လူနေအိမ်တွေကို မီးရှို့နေတာကြောင့် ကျေးရွာ ၁၁ ရွာကဒေသခံတွေ ထွက်ပြေးနေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။

ဇွန် ၂၀ ရက်နေ့လယ် ၁ နာရီကစတင်ကာ စစ်ကွင်းတာဇုံရဲကင်းစခန်းကနေ အင်အား ၅၀၀ ခန့်ရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေက ဇွန် ၂၃ ရက်ဒီနေ့ညနေ ၄ နာရီအထိ မင်းလှမြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာတွေကို တရွာဝင်၊ တရွာထွက် မီးရှို့နေတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“ရန်သူဘက်(စကစ)က စစ်ကွင်းတာဇုံမှာရော၊ အဲ့အရင်ကရော စစ်ကြောင်းတကြောင်းလုံးနီးပါး ပြုတ်ထားသေးတာရောပါမယ်။ အဲ့တာတွေကြောင့် အခုလိုအင်အား အများအပြားသုံးပြီး စစ်ကြောင်းထိုးနေတာ “လို့ မင်းလှဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးကပြောပါတယ်။

အဆိုပါစစ်ကြောင်း ၃ ကြောင်းမှာ ကိုင်ပြင်ကြီး၊ အညာတန်း၊ ဆင်အိုင်ချောင်းပေါက်၊ သရော်ကုန်း၊ ဆားချောင်းစတဲ့ ကျေးရွာတွေဘက်ကို ၁ ကြောင်း၊ ဦးတိုတာလေး၊ ဗိုလ်တစ်ထောင်၊ ဂန့်ဂေါ်ပင်စတဲ့ ကျေးရွာတွေကို ၁ ကြောင်း နဲ့ ရေငံ၊ ဘုရားကြီး၊ ငှက်ပျောတုံးစတဲ့ကျေးရွာတွေဘက်ကို ၁ ကြောင်း အသီးသီးခွဲဖြန့်ပြီး စစ်ကြောင်းထိုးနေတာလို့ သူက ဆိုပါတယ်။

“ဒီစစ်ကြောင်း ၃ ကြောင်းမှာ တပ်မ ၆၆ ရော၊ ပျူစောထီးတွေရော၊ ကွန်မန်ဒို ၁၅၀ ပါတယ် သိရတယ်”လို့ အထက်ပါတပ်ဖွဲ့ဝင်က ပြောပါတယ်။

ဇွန် ၂၀ ရက်မှာ တောင်ပြတ်၊ ဦးတိုတာလေးရွာ ၂ ရွာကို မီးရှို့ခဲ့ပြီး ဇွန် ၂၃ ရက်ဒီနေ့မှာတော့ ဗိုလ်တထောင်၊ ဆားချောင်း၊ ဆင်အိုင်ချောင်းပေါက်၊ ဂန့်ဂေါ်ပင်၊ ငလှစမ်းစတဲ့ ၅ ရွာကို မီးရှို့နေတယ်လို့ သူကပြောဆိုပါတယ်။

နေအိမ်ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေကိုတော့ မြေလတ်အသံကဆက်လက်စုံစမ်းနေပါတယ်။

ဇွန် ၂၀ ရက်နေ့က တောင်ပြတ်ရွာသစ်ကျေးရွာအနီးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်စစ်ကြောင်းကို တိုက်ခိုက်ဖို့စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇ ဦး ဖမ်းဆီးခံရပြီး အသတ်ခံလိုက်ရတယ်လို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးက မြေလတ်အသံကိုအတည်ပြုပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ဇွန် ၁၆ ရက်ကလည်း မင်းလှမြို့နယ်၊ ဆင်အိုင်ချောင်းပေါက်ကျေးရွာအနီးမှာ ၁ ကြိမ်၊ ရန်ကုန် -ပြည်လမ်းပိုင်းရှိစစ်ကွင်းတာဆုံ ရဲကင်းစခန်းကို ၁ ကြိမ်နဲ့ရှမ်းတောကျေးရွာအနီး ၁ ကြိမ် စုစုပေါင်း ၃ ကြိမ်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီဘက်မှ ဗိုလ်မှူး ၁ ဦး၊ ခရိုင်ရဲမှူး ၁ ဦး၊ မြို့မရဲစခန်းမှူး ၁ ဦး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂၀ ဦးခန့်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့သိရ ပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

ပေါက်၊ မေ ၃၀၊ ၂၀၂၅။

မကွေးတိုင်း၊ ပေါက်မြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ကစစ်ကြောင်းထိုးဝင်ရောက်နေလို့ ဒေသခံ ၇,၀၀၀ နီးပါး ဘေးလွတ်ရာတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ပေါက်မြို့လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာနဆီက သိရပါတယ်။

ပခုက္ကူအခြေစိုက်တပ်မ ၁၀၁ က စစ်ကား ၆ စီး၊ အင်အား ၂၀၀ ပါစစ်ကြောင်းဟာ မေ ၂၉ ရက် ညပိုင်းမှာ ပေါက်မြို့နယ်ထဲဝင်ရောက်လာချိန် ပေါက်-ပခုက္ကူလမ်းဘေးတလျောက်ရှိ ကျေးရွာ ၁၃ ရွာကဒေသခံတွေ တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“ပေါက်မြို့နယ်အတွင်း ရောက်လာတဲ့စစ်ကြောင်းက ဘယ်ကိုသွားမယ်လို့တော့မသိရဘူး၊ စစ်ကြောင်းကတော့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရှိတဲ့နေရာကို ရှောင်သွားကြတာ၊ ထိ‌တွေ့မှုမရှိအောင် တောလမ်းတွေကတိုးလာတာ၊ တွေ့တဲ့လူတွေကိုတော့ ဘာမှရန်မှုခြင်းတော့မရှိဘူး။” လို့ ပေါက်မြို့လူသားစာနာနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။

လက်ရှိမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ပေါက်မြို့နယ်၊ ရေပြာကျေးရွာကိုရောက်ရှိနေပြီး ဘယ်ကိုဆက်သွားမယ်ဆိုတာကိုတော့မသိရဘူးလို့ ပေါက်မြို့လူသားစာနာနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူကပြောပါတယ်။

တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ကျေးရွာအမည်တွေကိုတော့ လုံခြုံရေးအရထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့တာ မရှိပါဘူး။

‌ပေါက်မြို့နယ်အတွင်းမှ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးကလည်း “ကျနော်တို့ စစ်ကြောင်းလာနေလို့ စောင့်ကြည့်နေပါတယ်၊ လောလောဆယ်တော့ ထိတွေ့မှုတော့ မရှိသေးဘူး။”လို့ ပြောပါတယ်။

အဆိုပါစစ်ကြောင်းဟာ မေ ၂၇ ရက်က ပခုက္ကူတပ်မ ၁၀၁ ကစတင်ထွက်ခွာလာပြီး မေ ၂၈ ရက်မှာ ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ ကမ္မမြို့၊ မကျည်းသုံးပင်ရွာကိုဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် မေ ၂၉ ရက်မနက်ပိုင်းမှာ ပြန်ထွက်ခွာလာပြီး ၂၉ ရက်ညမှ ပေါက်မြို့နယ်ထဲကိုဝင်ရောက်လာတာလို့ ဆိုပါတယ်။

ပခုက္ကူမြို့နယ်ထဲကို ဝင်ရောက်ချိန်မှာလည်း Kamma Defence force – KMDF တပ်ဖွဲ့စခန်းကို စီးနင်းမီးရှို့ခဲ့ပြီး စစ်ကြောင်းကြောင့် ဒေသခံထောင်ချီတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း