အယ်ဒီတာ့ အာဘော်

မြေလတ်အသံ၊ ဇန်နဝါရီ ၁၆၊ ၂၀၂၅။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်မှာ ယခုဆိုလျှင် ၄ နှစ်ပြည့်တော့မည်ဖြစ်သည်။ ယခုလို ၄ နှစ်ပြည့်တော့မည့်အချိန်၌ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း အခြေချရုံးစိုက်တော့မည်ဟု NUG အစိုးရက ပြည်သူလူထုထံ အသိပေးလာခြင်းဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ဤဆုံးဖြတ်ချက်နှင့် လုပ်ရပ်သည် ၂၀၂၅ နှစ်သစ်အတွက် ကြီးမားသည့်အပြောင်းအလဲ၊ မှန်ကန်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်သည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံက ယုံကြည်သည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအရဆိုလျှင် အစိုးရသက်တမ်း ၅ နှစ်ပြည့်ပါက ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ၊ လွှတ်တော်ခေါ်ပြီး နောက်ထပ် အစိုးရသစ်တရပ် ထပ်မံဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။ ဤအတိုင်းဆိုလျှင် လက်ရှိ NUG အစိုးရအဖွဲ့ သက်တမ်းဟာလည်း လာမည့်နှစ်တွင် အသစ်ပြန်ဖွဲ့စည်းရမည်ဖြစ်သည်။ ကျန်ရှိသည့် သက်တမ်း ၁ နှစ်သည် လက်ရှိ NUG အစိုးရအဖွဲ့အတွက် ရုန်းကန်ပြရမည့်နှစ်ဖြစ်မည်။

သို့သော် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံသည် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့်အတူ ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီဖြစ်ရာ အစိုးရအဖွဲ့သစ် ထပ်မံဖွဲ့စည်းရေးအတွက်က ပူပန်စရာ မလို။

စစ်ကိုင်း၌ အခြေစိုက်ကာ ဖွင့်လှစ်သွားမည့် ဝန်ကြီးရုံး၊ ဒုဝန်ကြီးရုံးများတွင်လည်း လွန်ခဲ့သည့် ၄ နှစ်နီးပါးက တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြသည့် NUG အစိုးရ ဝန်ကြီးများ၊ ဒုဝန်ကြီးများသာ ဆက်လက်တာဝန်ယူရုံးထိုင်သွားမည့် သဘောပင်။

လက်ရှိ၌ စစ်ကိုင်းတိုင်း၏ နေရာအများစုကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက စိုးမိုးထားသည်။ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများသည် NUG အစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်၌ တစုတစည်းတည်းရှိနေခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ အဖွဲ့အမည်အသီးသီးဖြင့် ရပ်တည်ကာ စစ်အာဏာရှင်ကို တော်လှန်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

လွန်ခဲ့သည့် ၄ နှစ်နီးပါးကာလ၌ မတူညီသည့်အဖွဲ့အစည်းများကြား ပွတ်တိုက်မှုများရှိခဲ့သည်။ ပွတ်တိုက်မှုများသည် NUG အစိုးရ အုပ်ချုပ်မှုအောက်ရှိ PDF အပါအဝင် ပ သုံးလုံး (ပကဖ၊ ပလဖ၊ ပအဖ) များကြား၌လည်း ရှိခဲ့သည်။

ဤအချက်ကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရသည် ကောင်းစွာနားလည်လက်ခံပြီး မတူညီကြသည့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို စုစည်းရန်နှင့် ဖြစ်ထားသည့် ပဋိပက္ခများကို အတိုင်းအတာတခုထိ ဖြေရှင်းရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားဟန်ရှိသည်။ ဤအချက်သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင် အခြေချမည့် NUG အစိုးရအတွက် စိန်ခေါ်မှုတရပ်လည်း ဖြစ်သည်။

၂၀၂၃ နှစ်ကုန်ပိုင်းနှင့် ၂၀၂၄ ကာလများက NUG ၏ လက်နက်ခဲယမ်း ထောက်ပံ့ပေးမှု မလုံလောက်ခြင်းနှင့်ဆက်စပ်ပြီး အညာဒေသအခြေစိုက် တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များ၏ ဝေဖန်မှုများရှိခဲ့သည်။ အလားတူ NUG အစိုးရလက်အောက်ရှိ PDF တပ်ရင်းနှင့် ပ သုံးလုံးတချို့၏ လုပ်ရပ်များနှင့်ဆက်စပ်၍လည်း အညာလူထုက NUG အပေါ် ဝေဖန်မှုများပြင်းထန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် စစ်ကိုင်းတွင် အခြေစိုက်ရုံးထိုင်မည်ဟုဆိုသော NUG အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် ဒေသခံပြည်သူလူထုနှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ ယုံကြည်ကိုးစားမှုရရှိရန်ကိုလည်း လက်တွေ့လုပ်ပြရမည့်အခြေအနေဖြစ်သည်။

သို့သော် စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေးနှင့် လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်လာရေးအတွက် NUG က လက်တွေ့ကျကျ စွမ်းဆောင်ပြနိုင်မည်ဆိုလျှင် လူထုဝေဖန်မှုနှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ ဝေဖန်မှုများသည် ကျွဲကူးရေပါသဘော ပြေပျောက်သွားနိုင်ဖွယ်ရာရှိသည်။

သို့ဖြစ်၍ စစ်ကိုင်းမြေပြင်သို့ရောက်လာမည့် NUG အစိုးရအနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း လွတ်မြောက်နယ်မြေဖြစ်လာရေးအတွက် လက်တွေ့ကျကျစွမ်းဆောင်နိုင်စေရန် မြေလတ်အသံက အလေးအနက်ဆန္ဒပြုပါသည်။

ဤနေရာတွင် ထပ်မံဖြည့်စွက်လိုသည်မှာ တိုင်းရင်းသားပြည်နယ်များတွင် သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့များသည် ပြတ်ပြတ်သားသားရှိကြသည်။ NUG အစိုးရသည်လည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း ကိုယ်စားပြုမည်လား၊ ဗမာကိုယ်စားပြုမည်လားနှင့် ဖယ်ဒရယ်အစိုးရအဖြစ်သာ ဆက်လက်ရပ်တည်သွား မည်လားဆိုတာ ပီပီပြင်ပြင် လျှောက်လှမ်းသင့်ပြီဖြစ်ကြောင်း မြေလတ်အသံက တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၇၊ ၂၀၂၄။

မြေလတ်အသံသတင်းဌာနမှ အမျိုးသမီးသတင်းထောက်တဦးနှင့် Transgender တဦးကို အမျိုးသားတဦးက ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းစွာဆဲဆို ထိုးကြိတ်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်၍ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးလှုပ်ရှားနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများ၊ Myanmar Journalists Club (MJC) နှင့် Myanmar Women in Media (MWiM) တို့က ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဖွဲ့အစည်းများ၏ အထက်ပါ ရပ်တည်ထုတ်ပြန်ချက်များအပေါ် ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက အထူး အလေးအနက်တန်ဖိုးထားကြောင်း ပြောကြားလိုပါသည်။

အကြောင်းမှာ ယခုဖြစ်ပွားခဲ့သည့်ကိစ္စရပ်သည် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနတခုတည်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကိစ္စရပ်ဟု မမှတ်ယူဘဲ မြန်မာသတင်းမီဒီယာလောကတခုလုံးနှင့် မြန်မာအမျိုးသမီးတရပ်လုံး၏ အရေးဟု ကျွန်ုပ်တို့က မှတ်ယူသည်။

သတင်းသမားတဦးနှောင့်ယှက်စော်ကားခံမှုအပေါ် ယခုအကြိမ် နှုတ်ဆိတ်နေမည်ဆိုလျှင် မြေပြင်ရှိ သတင်းသမားများ၏ လုံခြုံရေးနှင့် တော်လှန်ရေးကာလ သတင်းစာလွတ်လပ်ခွင့်အတွက် အထူးစိုးရိမ်ဖွယ်ရာ ရှိသည်။

အညာဒေသ၌ အမျိုးသမီးများအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာဖိနှိပ်စော်ကားမှုများရှိနေသည့်တိုင် ထုတ်ဖော်မပြောရဲသည့် အခြေအနေများရှိသည်။ ယခုလို ရဲဝံ့စွာထုတ်ဖော်ပြောကြားလာချိန်၌လည်း ကာကွယ်ရပ်တည်ခြင်း မပြုနိုင်ပါက တာဝန်မဲ့ရာ ကျမည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့က မှတ်ယူသည်။

အရာတော်မြို့နယ်တွင်း အမျိုးသမီးသတင်းထောက်တဦးနှင့် Transgender တဦးကို ထိုးကြိတ်စော်ကားခံရမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာန၏ အရေးတယူဆောင်ရွက်ပေးမှုကိုလည်း အသိအမှတ်ပြုတန်ဖိုးထားသလို တခြားသော မတရားမှုများနှင့် အမျိုးသမီးများ နိုင့်ထက်စီးနင်းပြုကျင့်ခံရမှုများအတွက်လည်း အမှန်တရားဘက်မှ ဆက်လက်ရပ်တည်ပေးသွားရန် ကျွန်ုပ်တို့က တောင်းဆိုသည်။

နိဂုံးချုပ်အားဖြင့် သတင်းသမားနှင့် အမျိုးသမီးများ ဖိနှိပ်စော်ကားခံရမှု အမှန်တရားပေါ်ပေါက်ရေး၊ ကျူးလွန်သူကို ထိုက်သင့်သည့်ပြစ်ဒဏ်ပေးနိုင်ရေးအတွက် ဆက်လက်ရပ်တည်ပြီး မြန်မာပြည်ရှိ သတင်းမီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်နှင့် အမျိုးသမီးများအား ဆက်လက် ကာကွယ်ပေးကြရန် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံ သတင်းဌာနက အလေးအနက် တိုက်တွန်းပြောကြားလိုပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၄၊ ၂၀၂၄။

ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ်အသံ သတင်းဌာန၌ သတင်းထောက်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ အရာတော်မြို့နယ်မှ အမျိုးသမီး သတင်းထောက် မငြိမ်းချမ်းစုကြည် (ခ) ငြိမ်းချမ်းမေနှင့် ၎င်း၏ Partner ဖြစ်သူ Transgender အမျိုးသမီးတဦးအား ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက် ည ၉ နာရီအချိန်၌ ဝင်းကျော်ဆိုသည့် အမျိုးသားက ကိုယ်ထိလက်ရောက် တိုက်ခိုက်စော်ကားမှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အခင်းဖြစ်ပွားသည့်အချိန်၌ မငြိမ်းချမ်းမေသည် အင်တာနက်ဆိုင်အတွင်း အင်တာနက် အသုံးပြုကာ အလုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့်အချိန် ဖြစ်သကဲ့သို့ ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ်အသံသတင်းဌာန၌လည်း သတင်းထောက်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည်ကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် ကျူးလွန်စော်ကားခဲ့သည့် အမျိုးသားက သိရှိထားပြီးဖြစ်သည်။

ယင်းအခြေအနေတွင် အဆိုပါအမျိုးသားက သတင်းထောက်ငြိမ်းချမ်းမေ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အပြင် ငြိမ်းချမ်းမေ၏ သတင်းထောက်အလုပ်နှင့် အလုပ်လုပ်နေသည့် သတင်းဌာနကိုပါစော်ကားပြောဆိုမှုများလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ငြိမ်းချမ်းမေ၏ Partner ဖြစ်သူ သော်သော်(Transgender အမျိုးသမီးတဦး) ကိုလည်း နှုတ်အားဖြင့်စော်ကားပြောဆိုပြီးနောက် မျက်နှာကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် ထိုးနှက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အခင်းဖြစ်ပွားသည့်အချိန်တွင် အင်တာနက်ဆိုင်အတွင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အရာရှိတချို့လည်း ရှိနေပြီး ၎င်းတို့မှ ဖြစ်စဥ်အပေါ် တစုံတရာ ကြားဝင်ဖြန်ဖြေတားမြစ်ခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အမျိုးသမီးသတင်းထောက် ငြိမ်းချမ်းမေနှင့် ၎င်း၏ Partner ဖြစ်သူအား ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းစွာ ဆဲဆိုခြင်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုင်းထွာဆဲဆိုခြင်းအပြင် ကိုယ်ထိလက်ရောက် အကြမ်းဖက်ရိုက်နှက်ခြင်းအပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချသည်။ ဤသို့ပြုမူခြင်းသည် သတင်းမီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် အမျိုးသမီးများအပေါ် နိုင့်ထက်ပြုမူစော်ကားခြင်းအဖြစ် ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက ရှုမြင်ရှုတ်ချသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ အရာတော်မြို့နယ်ရှိ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ခံ PDF တပ်ရင်းနှင့် သက်ဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့၊ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအဖွဲ့များအနေဖြင့်လည်း အမျိုးသမီးသတင်းထောက် အပါအဝင် အမျိုးသမီး ၂ ဦး ကိုယ်ထိလက်ရောက်စော်ကားမှုခံရခြင်းအပေါ် တရားမျှတမှုရှိရှိ ဆောင်ရွက်ပေးရန် ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက မေတ္တာရပ်ခံတိုက်တွန်းအပ်သည်။

ထို့အပြင် အမျိုးသမီးများအပေါ် ကိုယ်ထိလက်ရောက်ကျူးလွန်ခဲ့သူ ဝင်းကျော်သည် အရာတော်မြို့နယ်အတွင်း စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်နေသကဲ့သို့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များနှင့်လည်း နီးစပ်သူဖြစ်သည်ဟု စုံစမ်းသိရှိရသဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏သတင်းထောက် ငြိမ်းချမ်းမေနှင့် ၎င်း၏ Partner ဖြစ်သူ၏ လုံခြုံရေးကို အထူးစိုးရိမ်ပူပန်မိသည်။

သို့ဖြစ်၍ NUG လက်အောက်ခံ အရာတော်မြို့နယ် ပကဖ၊ ပအဖ၊ ပလဖနှင့် PDF တပ်ရင်းများအနေဖြင့် သတင်းထောက်ငြိမ်းချမ်းမေနှင့် ၎င်း၏ Partner တို့ လုံခြုံမှုရရှိစေရေးအား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးပါရန် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက မေတ္တာရပ်ခံ တိုက်တွန်းအပ်သည်။

မြေလတ်အသံ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆၊ ၂၀၂၄။

ပဋိပက္ခများ၊ စစ်ပွဲများ၏ အဆုံးသတ်၌ ငြိမ်းချမ်းရေးရှိသည်။ စစ်ပွဲများအလွန် စားပွဲဝိုင်း၌ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရမည် ဆိုသည့်အချက်သည် အားလုံး လက်ခံသဘောပေါက်ထားပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ဇွတ်အတင်း တည်ဆောက်၍ ရကောင်းသည့် အရာမဟုတ်။

စားပွဲဝိုင်းတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကို မည်သို့တွေ့ဆုံကြမည်၊ မည်သူတွေ ပါဝင်ကြမည် စသည့်အချက်များအပေါ် မူတည်၍ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် စစ်မှန်သော ရေရှည်တည်တံ့သည့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်သည်၊ ကာလတို ဆေးမြီးတို အတုအယောင် ငြိမ်းချမ်းရေးသာဖြစ်သည်ဟူ၍ ကွဲပြားပါလိမ့်မည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာသိမ်းခံလိုက်ရသည့် ၂၀၂၁ ကစ၍ ယနေ့အချိန်ထိ စစ်တပ်၏ လက်ချက်ဖြင့် အရပ်သား ၅,၆၀၀ ကျော်သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၂ သောင်းကျော် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။

အာဏာသိမ်းပြီး သုံးနှစ်ကျော်ကာလအတွင်း နိုင်ငံအတွင်း မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရသည့် လူနေအိမ်ပေါင်း ၁ သိန်းကျော် ရှိပြီး ယင်းအရေအတွက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းတခုတည်း၌ နေအိမ် ၇ သောင်းကျော်ရှိသည်ဟု Data for Myanmar ၏ နိုဝင်ဘာလ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာ့မဟာဗျူဟာနှင့် မူဝါဒရေးရာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ (ISP-Myanmar) ၏ နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်အရ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် အရေအတွက်သည် ၆ ဒသမ ၆ သန်းကျော်ရှိနေသည်ဟုဆိုသည်။ အဆိုပါအရေးအတွက်တွင် ၂ ဒသမ ၈ သန်းကျော်သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းမှ ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ (WFP) ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူပေါင်း ၁၃ ဒသမ ၃ သန်းသည် စားနပ်ရိက္ခာ မလုံလောက်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု ဆိုသည်။

အထက်ပါ မြန်မာပြည်သူများ၏ သေဆုံးခဲ့ရမှု၊ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုများအတွက် အာဏာသိမ်းစစ်တပ်သည် တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံ ရမည်ဖြစ်သည်။ ဤနစ်နာဆုံးရှုံးမှုများကို လျစ်လျူရှု မေ့ပျောက်ပြီး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည့် ကြိုးစားအားထုတ်မှုသည် စစ်မှန်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်လာမည် မဟုတ်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ တိုင်းရင်းသားပြည်သူများ လိုလားတောင့်တနေသည့် တန်းတူညီမျှသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်နှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို မပေးနိုင်သ၍၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် စစ်တပ်၏ အခန်းကဏ္ဍရှိနေသ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် စစ်မှန်သည့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်လာစရာ အကြောင်းမရှိ။

အိမ်နီးချင်းတရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် မည်သို့ပင် ဖိအားများပေးပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တချို့ကို ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးရန် တိုက်တွန်းနေပါစေ၊ စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်က မည်သို့ပင် ခြိမ်းခြောက်ချော့မြူပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးကို ကမ်းလှမ်းနေပါစေ အထက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည့်အချက်များကို အာမခံချက် မပေးနိုင်သ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်မှန်တဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်ထွန်းလာဖွယ်ရာ အကြောင်းမရှိ။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓွန့်ရှည်တည်တံ့သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လျှောက်လှမ်းချင်သည်ဆိုပါက တိုင်းရင်းသား ပြည်သူတရပ်လုံး လိုလားတောင့်တနေသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်ပေးနိုင်မှ၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းမှ စစ်တပ်ကြီးထွက်သွားနိုင်မှ၊ ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ရာဇဝတ်မှုပေါင်းများစွာကို စစ်တပ်အနေဖြင့် တာဝန်ခံပြီးမှသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်မှန်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို မလွဲမသွေရရှိမည် ဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက သဘောပေါက်ယုံကြည်ထားသည်။

မြေလတ်အသံ၊ အောက်တိုဘာ ၂၉၊ ၂၀၂၄။

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော် (Bamar People’s Liberation Army – BPLA) အညာဒေသသို့ အခြေချမည်ဆိုသည့် သတင်းစကားသည် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာကြိုဆိုစရာဖြစ်သည်။

BPLA သည် ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA) နယ်မြေအတွင်း အခြေခံစစ်ပညာကို သင်ယူပြီး တပ်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ အပတ်စဉ်(၁) အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က ပေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၌လည်း အခြေစိုက်ပြီး ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးတွင် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နှင့်အတူ ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည့် စစ်ရေးအတွေ့အကြုံရှိ တပ်တခုဖြစ်သည်။

တနည်းအားဖြင့် BPLA သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အင်အားစုများကြားထဲမှ ပေါက်ဖွားခဲ့သည့် ဗမာကိုယ်စားပြု တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တခုဟု ဆိုရမည်။

၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးရည်မှန်ချက်များမှာ (၁) အာဏာရှင်စနစ်ကျဆုံးပြီး ပြည်သူလူထုအားလုံး အဖိနှိပ်ခံဘဝမှ လွတ်မြောက်ရေး၊ (၂) လူမျိုးကြီးဝါဒချုပ်ငြိမ်းပြီး တန်းတူညီမျှမှုနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် ရရှိရေး၊ (၃) ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့ရပိုင်ခွင့်ကို အာမခံသည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေး၊ (၄) ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုသစ် တည်ဆောက်ရာတွင် ပြည်ထောင်စုအဖွဲ့ဝင် ဗမာဖက်ဒရယ်ယူနစ် သို့မဟုတ် ဗမာပြည်/ဗမာပြည်နယ် သတ်မှတ်ပါဝင်တည်ဆောက်ရေး၊ (၅) ပြည်သူလူထုတို့၏ လွတ်လပ်မှုနှင့် လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေး ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ရည်ရွယ်ချက်ကောင်းများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် BPLA က အညာဒေသသို့ အခြေချမည့်အကြောင်းပြောလာခြင်းဖြစ်သည်။

မဟာမိတ်ဒေသများ၌ တပ်တည်ဆောက်ပြီး တိုက်ပွဲအတွေ့အကြုံယူနေခြင်း၏ အဓိက ရည်မှန်းချက်သည် ဗမာအများစုနေထိုင်သည့် ပြည်မထဲသို့ ထိုးဖောက်ပြီး ယင်းဒေသ၌ စိုးမိုးနေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်များကို တိုက်ခိုက်၊ ချေမှုန်းရန်ဖြစ်သည်ဟူသော BPLA ကို ဦးဆောင်နေသူ မောင်ဆောင်းခ၏ ကတိစကားအတိုင်း ဖြစ်လာပြီဟု ဆိုရမည်။

အညာဒေသကို အခြေချမည့် BPLA အတွက်လည်း စိန်ခေါ်မှုများက အသင့်စောင့်ကြိုနေသည်ဟု ဆိုချင်သည်။

အညာဒေသသည် တော်လှန်ရေးအားကောင်းသလို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ရာချီရှိရာ NUG/MOD လက်အောက်ခံတပ်ရင်းများရှိသည့်နည်းတူ ၎င်းတို့၏ လက်အောက်ခံ မဟုတ်သည့် ဒေသတော်လှန်ရေးတပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များစွာလည်းရှိကြသည်။

အဆိုပါ တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များကြား၌လည်း အပြန်အလှန် ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ်မှုများရှိကြသည်။ ယင်းအခြေအနေသည် MOD လက်အောက်ခံတပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များကြား၌လည်း ရင်ဆိုင်နေရခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် BPLA ကို ဦးဆောင်သူ မောင်ဆောင်းခက BPLA သည် NUG/MOD လက်အောက်ခံမဟုတ်သော်လည်း အညာဒေသသို့အခြေချသည့်အခါ NUG/MOD လက်အောက်ခံတပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့အပါအဝင် တခြားသော ဒေသတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့်ပါ ညီညွတ်ရေးကိုရှေးရှုပြီး အားလုံးနှင့်အတူတကွ ပူးပေါင်းရွက်ဆောင်သွားမည်ဟု ကြိုတင်အသိပေးထားသည်။

စစ်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အညာဒေသ၏ နောက်ထပ်စိန်ခေါ်မှုတခုမှာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကာလ သုံးနှစ်ကျော်ကြာလာသည့်တိုင် အညာတော်လှန်ရေးရဲဘော်အများစုသည် လက်လုပ်သေနတ်များကိုသာ ကိုင်နေရဆဲဖြစ်သလို လက်နက်ခဲယမ်းမလုံလောက်သည့် အခြေအနေနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့်လည်း မြို့သိမ်း၊ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲများ ဆင်နွှဲနေသည့်တိုင် လက်နက်ခဲယမ်းမလုံလောက်သည့် အတွက် တချို့သောမြို့နှင့် စခန်းများကို စစ်ကောင်စီက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်လိုက်သည့် အခြေအနေများရှိသည်။

ဤနေရာတွင် အထူးပြုထောက်ပြလိုသည်မှာ သက်ဆိုင်ရာတော်လှန်ရေးဦးဆောင်အဖွဲ့များ၏ ထောက်ပို့မှု အားနည်းနေခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ အညာဒေသ တော်လှန်ရေးအပေါ် မတူညီသည့် ရှုမြင်ပုံများနှင့် BPLA ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ဗမာဖက်ဒရယ်ယူနစ် သို့မဟုတ် ဗမာပြည်/ ဗမာပြည်နယ် တည်ဆောက်ရေးဆိုသည့် ရည်ရွယ်ချက် ရှိသည့် BPLA အတွက် နောက်ထပ်စိန်ခေါ်မှုတခုမှာ ကိုယ်စားပြုမှုမတူညီကြသည့် စစ်ကိုင်းဖက်ဒရယ်ယူနစ် လွှတ်တော်၊ စစ်ကိုင်းဖိုရမ်၊ စစ်ကိုင်းဖက်ဒရယ်ကောင်စီ(ရှေ့ပြေး) စသည့်အဖွဲ့အစည်းများကြား မည်သို့ ဟန်ချက်ညီညီ ထိတွေ့ဆက်ဆံသွားမလဲဆိုသည့်အချက် ဖြစ်သည်။

တခြားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ညီညီညွတ်ညွတ်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည့် BPLA သည် အညာဒေသ၌ စစ်အာဏာရှင်လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို ဗမာတိုင်းရင်းသားအချင်းချင်းနှင့် မည်သို့ဖော်ဆောင်သွားမည်ဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မည်ဖြစ်သည်။

အညာပြည်သူ၊ အညာဒေသအတွက် အမှန်တကယ်ကိုယ်စားပြုသည့် စစ်မှန်ကောင်းမွန်သော မည်သည့်လုပ်ရပ်မျိုးကိုမဆို၊ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး အဖွဲ့အစည်းများကြားရှိ မည်သည့်ညီညွတ်ရေးကိုမဆို ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက အစဉ်ထောက်ခံအားပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ စက်တင်ဘာ ၂၅၊ ၂၀၂၄။

စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်းတွင် စက်တင်ဘာလအတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်မြင်တွေ့နေရသည်။

စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့လက်လွှတ်လိုက်ရသည့်မြို့များ၊ အုပ်ချုပ်ခွင့်မရသော ဒေသများကို လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လျက်ရှိရာ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကရင်နီပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်အပါအဝင် မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင်ပါ လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းများ ခပ်စိပ်စိပ်မြင်တွေ့လာရသည်။

ယခုလ(စက်တင်ဘာ) ၄ ရက်က ထုတ်ပြန်သည့် UNHCR ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် စစ်ကောင်စီသည် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကို ပိုမိုပြုလုပ်လာကြောင်း၊ ၂၀၂၃ ဧပြီလမှ ၂၀၂၄ ဇွန်လအထိ တနိုင်ငံလုံးတွင် စစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ရေ ၂,၀၀၀ ကျော်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၆၁၃ ယောက်ရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စက်တင်ဘာ ၇ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်အရ စက်တင်ဘာ ပထမပတ်အတွင်း၌ပင် စစ်ကောင်စီ၏ လေယာဉ်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တနိုင်ငံလုံးတွင် သေဆုံးသူအရေ အတွက်မှာ ၄၀ ဦး အထိရှိခဲ့သည်။

TNLA ထိန်းချုပ်ထားသည့် နောင်ချိုမြို့တွင်လည်း စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တလအတွင်း ကလေး ၂ ဦးအပါအဝင် အရပ်သား ၁၅ ဦးသေဆုံးပြီး ၁၂ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်တွင် TNLA က ထုတ်ပြန်သည်။

စက်တင်ဘာပထမပတ်အတွင်း၌ပင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း နမ့်ခမ်းမြို့နှင့် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ဖယ်ခုံမြို့နယ် အတွင်း၌ စစ်တပ်၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲခြင်းကြောင့် ကလေးများအပါအဝင် ပြည်သူ ၂၀ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။

အလားတူ ရခိုင်ပြည်၌လည်း စက်တင်ဘာ ၈ ရက်က စစ်တပ်၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲမှုကြောင့် ရခိုင်ပြည်၊ ပေါက်တောမြို့နယ်၊ ရှင်ရွာကျေးရွာရှိ စစ်သုံ့ပန်းနှင့် အကျဉ်းသား စုစုပေါင်း ၁၇ ဦးသေဆုံးခဲ့ရသည်။

အညာဒေသကိုကြည့်မည်ဆိုလျှင်လည်း ယခုလအတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲခြင်းကြောင့် စစ်ကိုင်း တိုင်းမှလွှဲ၍ မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းအတွင်း အရပ်သားပြည်သူသေဆုံးထိခိုက်မှုများရှိခဲ့သည်။

မြေလတ်အသံ၏ လေ့လာစောင့်ကြည့်မှုအရ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်မှ ၂၅ ရက်အထိ မကွေးတိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်း အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းကြောင့် သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၂၃ ဦးရှိခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရရှိသူ များစွာရှိခဲ့သည်။

အထက်ပါ သေဆုံးထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူများတွင် ကလေး၊ အမျိုးသမီးနှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ ပါဝင်သည်။

မန္တလေးတိုင်း၊ မြင်းခြံမြို့နယ်၊ ချေဆေးရွာတွင် စစ်တပ်၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးမှုရှိသလို နွား ၂၈ ကောင်လည်း သေဆုံးခဲ့ရသည်။

စက်တင်ဘာ ၆ ရက် မကွေးတိုင်း၊ မြိုင်မြို့နယ်၊ လက်ယက်မရွာ လေကြောင်းဗုံးကြဲခံရမှုတွင် ဗုံးခိုကျင်း အတွင်းဝင်ရောက်ခိုလှုံနေသည့် အမျိုးသမီး ၄ ဦးနှင့် အမျိုးသား ၂ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။

သေဆုံးခဲ့သူများတွင် အသက် ၆ နှစ်အရွယ်မိန်းကလေးတဦးသည် မျက်နှာနှင့် လည်ပင်း ပွင့်ထွက်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ တခြားသော အမျိုးသမီးများမှာလည်း ခန္ဓာကိုယ် အပိုင်းပိုင်းပြတ်ထွက်နေသည့် အခြေအနေ များဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ပြင်းထန်သည့် ဗုံးဒဏ်ကြောင့် လူတွေသေဆုံးသည့်အပြင် စာသင်ဆောင် ၃ ဆောင်၊ နေအိမ် ၃ လုံး၊ ကား ၁ စီး ပျက်စီးသလို နွား ၇ ကောင်လည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ ရိုက်ကူးထားသည့်ဓာတ်ပုံများအရ ဗုံးကျခဲ့သည့်နေရာသည် အပျက်အစီးများ၊ လူသေကောင်များဖြင့် တကယ့်ကို အနိဋ္ဌာရုံမြင်ကွင်းပင်။

ဤမြင်ကွင်းများ အညာဒေသတွင် ယခုရက်ပိုင်း၌ ဆက်တိုက်ဆိုသလို မြင်တွေ့လာရသည်။ ယခုအတိုင်းဆိုလျှင် လာမည့် ပွင့်လင်းရာသီ ပွဲတော်ကာလရောက်သည့်အခါ ပဇီကြီးလိုဖြစ်စဉ်မျိုး ထပ်မံကြုံရနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲမှုအပေါင်းက အရပ်သားပြည်သူများ လွတ်မြောက်ဖို့ မည်သို့လုပ် ဆောင်ကြမည်နည်းဆိုသည့် အမေးပုစ္ဆာတခုသည် အညာဒေသက တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)အနေဖြင့် အမြန်ဆုံးအဖြေပေးရမည့် အမေးပုစ္ဆာတခုဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံက အထူးသတိပြုဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ ဩဂုတ် ၂၇၊ ၂၀၂၄။

မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ပထမလှိုင်း၊ ဒုတိယလှိုင်းအလွန် ယခုဩဂုတ်လထဲ၌ အညာဒေသတခွင်၌လည်း စစ်ရေးအရှိန်မြှင့်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။

ဇွန် ၂၅ ရက်၌ ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ ဒုတိယလှိုင်းတွင် TNLA၊ MDY PDF နှင့် မဟာမိတ်ပူးပေါင်း တပ်ဖွဲ့များသည် နောင်ချိုမြို့ကို ဦးစွာသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက်မှာတော့ မိုးကုတ်၊ လားရှိုး၊ စဉ့်ကူး၊ တကောင်း၊ သပိတ်ကျင်းစသည့် မြို့များကို ဆက်တိုက်ဆိုသလို သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။

အထက်ပါ EAO နှင့် မဟာမိတ်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များ၏ မြို့သိမ်း၊ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲအောင်မြင်မှုများတွင် အညာတော်လှန်ရေးရဲဘော်များလည်း ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ တိုက်ပွဲအတွေ့ အကြုံများရယူခဲ့ကြသည်။ ရင်းနှီးပေးဆပ်မှု ကြီးကြီးမားမားပေးခဲ့ရသည်ဟုလည်း သိရသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ တိုင်းရင်းသားပြည်နယ်များသည် လွတ်မြောက်နယ်မြေများအဖြစ်သို့ တ ဖြည်းဖြည်းရောက်ရှိ လာကြပြီဖြစ်သည်။

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးများတွင် ရင်းနှီးပေးဆပ်မှုများနှင့်အတူ အတွေ့အကြုံ၊ သင်ခန်းစာ များစွာရခဲ့ကြသော အညာတော်လှန်ရေးရဲဘော်များသည် ယခုအခါ အညာဒေသလွတ်မြောက်ရေးအတွက်လည်း တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်နေကြပြီဖြစ်သည်။

ဩဂုတ်လအတွင်း မန္တလေးတိုင်းရှိ မြင်းခြံ၊ တောင်သာ၊ နွားထိုးကြီး၊ ငါန်းဇွန် စသည့် မြို့နယ်များ၊ မကွေးတိုင်းရှိ ရေစကြို၊ မြိုင်၊ စလင်း၊ ကမ္မ၊ မင်းဘူးစသည့် မြို့နယ်များတွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် စခန်းသိမ်း တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက်ဆင်နွှဲလျက်ရှိသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၌လည်း ဒီပဲယင်းမြို့ကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည့် အခြေအနေတခုအထိ အောင်မြင်မှုများရရှိခဲ့သည်။ လက်ရှိ၌ စစ်ကိုင်းတိုင်းရှိ အင်းတော်မြို့နှင့် ထီးချိုင့်မြို့ ကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ များက သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းကို ကြည့်မည်ဆိုပါကလည်း ဩဂုတ်လ နောက်ဆုံးပတ်၌ ပြည်မြို့အနီးရှိ ဝက်ထီးကန်နှင့် လက်ပံတန်းမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းနှင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များကြား ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး စစ်ကောင်စီဘက်မှ အကျအဆုံးများခဲ့ကြသည်။

ယင်းကဲ့သို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ စစ်ရေးအရှိန်မြှင့်တင်လာသည်နှင့်အတူ ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် မြေလတ်ဒေသ၊ အညာဒေသ လွတ်မြောက်နယ်မြေအဖြစ်ရောက်ရှိနိုင်ရေးအတွက် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များအား ဝန်းရံပံ့ပိုးကြရမည်ဖြစ်သည်။

အလားတူ ယခုအချိန် အခွင့်အခါကောင်းတွင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG/MOD) အနေဖြင့်လည်း မြေပြင်က တော်လှန်ရေးတပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များကို မှန်ကန်သည့် ဦးဆောင်မှုဖြင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့မှုများ ပေးနိုင်မှသာလျှင် တိုင်းရင်းသားဒေသများနည်းတူ မြေလတ်ဒေသ၊ အညာဒေသသည်လည်း စစ်ရေးအောင်မြင်မှု များရရှိကာ လွတ်မြောက်နယ်မြေအဖြစ်သို့ တဖြည်းဖြည်းရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်သည်။

တိုင်းရင်းသားဒေသအသီးသီးတို့ စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်က ရုန်းထွက်တိုက်ပွဲဝင်နေကြသည့် စစ်ရေးလှိုင်း အရှိန်ကိုစီးကာ အညာဒေသလွတ်မြောက်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းနိုင်မှသာလျှင် တော်ရာကျမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျွနှ်ပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနမှ အလေးအနက်တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ ဇူလိုင် ၂၄၊ ၂၀၂၄။

၁၀၂၇ ဒုတိယလှိုင်း ပြန်စကတည်းက ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ လားရှိုးစသည့် မြို့များနှင့် မန္တလေးတိုင်းအတွင်းက စဉ့်ကူး၊ မတ္တရာမြို့များတွင် အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံတပ်များကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့ကြသည်။

လားရှိုးကဲ့သို့သော မြို့ကြီး၌ပင် အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးတပ်များက အသာစီးရနေကြသကဲ့သို့ ပြင်ဦးလွင် တပ်မြို့ကိုပင် ခြိမ်းခြောက်ထားနိုင်သည့် အခြေအနေဖြစ်နေသည်။

ထို့အတူ စဉ့်ကူးမြို့ကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားလိုက်ပြီဖြစ်သည်။ မတ္တရာမြို့နယ် အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ရဲစခန်း၊ စစ်စခန်းအချို့ကိုလည်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ကြ သည်။ ယခုဆိုလျှင် စစ်ကောင်စီသည် မန္တလေးမြို့ကိုပင် ခံစစ်ပြင်ဆင်နေရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်နေပြီ ဖြစ်၏။

ရခိုင်ပြည်ကို ကြည့်မည်ဆိုလျှင်လည်း အာရက္ခတပ်တော်(AA)သည် ကမ္ဘာကျော်ငပလီကမ်းခြေမြို့နှင့် သံတွဲမြို့ ကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ ကျန်ရှိနေသေးသည့် မြို့များကို ဆက်လက်သိမ်းပိုက်နိုင်ရန်လည်း အာရက္ခ တပ်တော်က အားသွန်ခွန်စိုက်ကြိုပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

အထက်ပါ စစ်ရေးမျက်နှာစာများတွင် ခံစစ်သဘောနှင့် စစ်ရေး အရေးနိမ့်မှုအခြေအနေသည် အာဏာသိမ်း စစ်တပ် အကျပ်ရိုက်၊ အရှိုက်ထိစေသည့် အခြေအနေပင်။

စစ်ရေးရှုံးနိမ့်မှုများကြောင့် စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်သည် ၎င်း၏နောက်လိုက်စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို ဖမ်းဆီးထောင်ချခြင်း၊ ရာထူးဖြုတ်ခြင်း၊ စစ်ဗိုလ်ချုပ်အသစ်များ အစားထိုးခန့်အပ်ခြင်းစသည့် တပ်တွင်းဖရိုဖရဲဖြစ်မှုများက ဆက်တိုက်ဖြစ်နေသည်။

စီးပွားရေးဘက်တွင်လည်း ဒေါ်လာဈေးအဆမတန်တက်ပြီး ကုန်ဈေးနှုန်းများကြီးမြင့်နေသည်။ ယင်းအခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းရန် မင်းအောင်လှိုင်သည် ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင်၊ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအပါအဝင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကို လိုက်ဖမ်းသည်။ ၎င်းသည် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားရင်း ပို၍ပင် အကျပ်ဆိုက်လာသည်။

မင်းအောင်လှိုင်သည် နိုင်ငံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအတွက် စွမ်းဆောင်နိုင်သူ၊ အရည်အချင်းရှိသူ မဟုတ်ကြောင်း သိမြင်လာသည့်အခါ တရုတ်က ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ရန် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖိအားပေးလာသည်။

ထိုအခါ မင်းအောင်လှိုင်သည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်သည့်အနေဖြင့် သူ့ကိုယ်သူ သမ္မတရာထူးပေးအပ်လိုက်သည်။ သူဖြစ်ချင်နေသည့် သမ္မတရာထူးကို ပိုင်ဆိုင်သွားခြင်းဖြစ်သော်လည်း ယင်းလုပ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဝေဖန်လှောင်ပြောင်မှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်အတွက် လုပ်စရာ များများစားစားမကျန်တော့ပေ။ သူ့အခြေအနေက လှုပ်လေ မြုပ်လေဖြစ်လာသည်။ ၎င်းအတွက် တရက်နှင့် တရက် ပို၍ပင်ကျပ်တည်းလာခြင်းက နွေဦးတော်လှန်ရေးသမားများအတွက် တနေ့ထက်တနေ့ အောင်မြင်မှုပန်းတိုင် ပို၍နီးကပ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ဤကဲ့သို့ တော်လှန်ရေးအောင်မြင်မှုများ တဖက်တွင်ရှိနေအချိန် အညာဒေသ၌ တော်လှန်ရေးမိတ်ဖက် အချင်းချင်းကြား ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားနေခြင်းကိုလည်း ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာ မြင်တွေ့နေရသည်။ ပြည်သူ့ကာ ကွယ်ရေးတပ်မတော်(PDF)၊ ပသုံးလုံးနှင့် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (LPDF)အဖွဲ့များကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခများပင်ဖြစ်သည်။

တော်လှန်ရေးအစပိုင်း၌ အာဏာရှင်စစ်တပ်ကြီး ပြုတ်ကျသွားရန်ဆိုသည့် တခုတည်းသောရည်မှန်းချက်ဖြင့် အတူလျှောက်လှမ်းခဲ့ကြသော်လည်း ယခုနောက်ပိုင်းတွင် အချင်းချင်းကြား ပဋိပက္ခများက ပိုများလာသည်။

အထူးသဖြင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ ပြည်ထဲရေးဌာနက ဖွဲ့ပေးထားသည့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့(ပကဖ)၊ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအဖွဲ့(ပလဖ)နှင့် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့(ပအဖ)ဟူသော ပသုံးလုံးအဖွဲ့နှင့် ဒေသခံပြည်သူများ၊ အခြားသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အချင်းချင်းကြားဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခများပင်ဖြစ်သည်။

တိုင်းရင်းသားဒေသများ၌ စစ်ရေးအရအောင်ပွဲများ အလီလီရရှိနေချိန် အညာဒေသ၌လည်း လက်နက်ကိုင် အချင်းချင်းကြား ပဋိပက္ခများဖြစ်နေမည့်အစား အညာတပ်ပေါင်းစုများဖွဲ့စည်း၍ စခန်းသိမ်း၊ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ များ ဆင်နွှဲဖို့ကောင်းသည်။ နေရာ၊ ရာထူးများထက် တော်လှန်ရေးကိုသာ ဦးထိပ်ထားသင့်သည်။

ထို့ကြောင့် အညာဒေသက တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အသီးသီးအနေဖြင့် ရာထူး၊ နေရာများကို ကြည့်မနေဘဲ လက်ရှိ အခြေအနေတွင် လက်နက်ကိုင် အညာတော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုများ ဖွဲ့စည်း၍ အရေးနိမ့်နေပြီဖြစ်သော စစ်ကောင်စီဖြုတ်ကျရေးအတွက် ဆက်တိုက်ဖိအားများပေးသင့်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံက အလေးအနက်တိုက်တွန်းလိုက်ပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ ဇွန် ၂၂၊ ၂၀၂၄။

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် မနက်ခင်းကာလကို အားလုံးမှတ်မိနေကြမည်ဖြစ်သည်။ ဖုန်းလိုင်း၊ အင်တာနက်လိုင်းများ ပြတ်တောက်သွားပြီး သတင်းအချက်အလက် အမှောင်ကျသွားသည့်အချိန်တွင် စစ်တပ်သည် တိုင်းပြည်အာဏာကို သိမ်းလိုက်ကြသည်။

ယင်းနောက် ပြည်သူလူထုလမ်းပေါ်ထွက်ခဲ့ကြသည်။ ဆန္ဒပြလူထုသည် အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲခံရပြီး လမ်းပေါ်၌ ပစ်သတ်ခံရမှု၊ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခံရမှုများ ဆက်တိုက်ဆိုသလိုဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ လူထုသည် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြ၍ မရတော့သည့်အဆုံ တောခိုလက်နက်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တနိုင်ငံလုံးနီးပါး စစ်မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်ဟုဆိုရမည်။

နောက်ဆက်တွဲအနေဖြင့် အသက်ပေါင်းများစွာ ဆုံးရှုံးလျက်ရှိသည်။ မိသားစုပေါင်းစွာ ပြိုကွဲခဲ့ရသည်။ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ယင်းအခြေအနေမှာ မပြီးဆုံးနိုင်သေးဘဲ ရှေ့ဆက်နေဆဲဖြစ်၏။

လူထုထောက်ခံမှုမရှိ၊ အသေအဆုံးများနေသည့် စစ်ကောင်စီ၏ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဌာန်းလိုက်ခြင်းကြောင့် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး၊ လူငယ်၊ လူကြီးများ ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသည်။ စစ်ကောင်စီသည် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကြောင်းပြပြီး ညဘက်များ၌ လူနေအိမ်များသို့ ဧည့်စာရင်းစစ်သည်။ ငွေညှစ်သည်။ လူငယ်များကို အတင်းအဓမ္မဖမ်းဆီးသည်။ မိသားစု အသိုက်အမြုံများ ထပ်မံပြိုကွဲရပြန်သည်။

ယခုအခါ စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူများ၏ ဖုန်းများကို မထင်လျှင် မထင်သလို စစ်ဆေးသည်။ ဖုန်းထဲ၌ နိုင်ငံရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် အကြောင်းအရာများမရှိသည့်တိုင် VPN ဆော့ဝဲရှိသည်ဟုဆိုကာ ဖုန်းသိမ်းသည်၊ ပိုက်ဆံတောင်းသည်။ မြန်မာပြည်တွင် အသုံးများသည့် ဖေ့ဘွတ်အသုံးပြုမှုကို ကန့်သတ်ပြီး သတင်းစီးဆင်းမှုကို ထိန်းချုပ်ကာ သတင်းအမှောင်ချဖို့ စစ်ကောင်စီက ကြိုးပမ်းလာသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြသည့် ပြည်သူများ၏ ဘဝမလုံခြုံမှုသည် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပိုမိုဆိုးရွားလာသည်။ ဖေ့ဘွတ်အသုံးပြုမှုကို ထိန်းချုပ်လာခြင်းကြောင့် ပြည်သူများအချက်အလက်ရရှိမှုနှင့် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်သည် ရှေ့လျှောက် ပိုမိုဆိုးရွားမည့်အလားအလာများ မြင်တွေ့နေရသည်။

စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူများအပေါ် မတရားမှုများ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဆက်လက်ကျူးလွန်တော့မည်မှာ မလွဲဧကန် ဖြစ်သည်။

သို့ဖြင့်၍ ယင်းအခြေအနေများမှ လွတ်မြောက်နိုင်ရန် တခုတည်းသောနည်းလမ်းက စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ အာဏာသိမ်းစစ်တပ် နိဂုံးချုပ် ဖြုတ်ချရန်သာရှိသည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်သူများအနေဖြင့် သွေးအေးမနေကြဘဲ အာဏာရှင်စစ်တပ်ပြုတ်ကျရေးအတွက် ကျရာတာဝန်ကနေ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်ကြရန် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနက အလေးအနက် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

မြေလတ်အသံ၊ မေ ၂၀၊ ၂၀၂၄။

ယခုမေလသည် အညာဒေသမှ ဒေသခံပြည်သူ အများအပြားသေဆုံးခဲ့ရသည့်လ၊ သွေးစွန်းခဲ့ရသည့် မေလ ဟု ဆိုရမည်။

မကွေးတိုင်း၊ ဆောမြို့နယ်၊ အကြည်ပန်းပလွန်းကျေးရွာတွင် မေလ ၉ ရက်၌ စစ်အာဏာသိမ်းစစ်တပ်၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒေသခံပြည်သူ ၁၆ ဦးသေဆုံးခဲ့ရသည်။

မန္တလေးတိုင်း၊ မြင်းခြံမြို့နယ်၊ ဆုံရွာ၌လည်း မေလ ၉ ရက်က ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားပြီး ကလေး၊ အမျိုးသမီးနှင့် သက်ကြီးရွယ်အို အပါအဝင် အရပ်သားပြည်သူ ၃၄ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။ မည်သည့်အဖွဲ့က သတ်သည်ကို မသိရသည့်တိုင် ကြားထဲက အရပ်သားပြည်သူများ၏ အသက်များ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။

ထို့အပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မြင်းမူမြို့နယ်၊ လက်ထုတ္တောကျေးရွာ၌လည်း မေလ ၁၁ ရက်မှာ စစ်ကောင်စီက ဒေသခံပြည်သူ ၃၀ ကျော်ကိုဖမ်းဆီးပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

ဒီပဲယင်းမြို့နယ်တောင်ပိုင်းရှိ မကြီးအုပ်ကျေးရွာကိုလည်း စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းကြောင့် အရပ်သားပြည်သူ ၇ ဦးသေဆုံးခဲ့ရသေးသည်။

အထက်ပါဖြစ်စဉ်များသည် အညာဒေသ၌ မေလအတွင်း ရက်ပိုင်းသာခြားကာ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ဒေသခံ ပြည်သူများ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သေဆုံးခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်များဖြစ်သည်။ ရက်ပိုင်းအတွင်းသေဆုံးခဲ့ရသည့် ပြည်သူအရေအတွက်မှာ ၁၀၀ ဝန်းကျင်အထိရှိသည်။

အညာဒေသရှိ ပြည်သူများကို သတ်ဖြတ်ရခြင်းသည် စစ်ကောင်စီအတွက် မထူးဆန်းတော့သကဲ့သို့ဖြစ်လာခြင်း၊ ထို့နည်းတူ တော်လှန်ရေးကြာရှည်လာသည့်အခါ တော်လှန်ရေး၌ပါဝင်ကြသူများကိုယ်တိုင်ကလည်း ယခုကဲ့သို့ အညာဒေသ၌ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အသတ်ခံနေရခြင်းသည် မထူးဆန်းသည့်ကိစ္စရပ်သကဲ့သို့ ရှုမြင်လာမည်ကို လွန်စွာ စိုးရိမ်မိသည်။

အညာဒေသက အရပ်သားပြည်သူများ ယင်းကဲ့သို့အဖြစ်ဆိုးဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရခြင်းအတွက် ကျွန်ုပ်တို့ မြေလတ် အသံသတင်းဌာနက အထူးပင်ဝမ်းနည်းကြေကွဲရသည်။

အညာဒေသတွင် ဤကဲ့သို့အဖြစ်ဆိုးများနှင့်ကြုံနေရသည့်အချိန်၌ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဦးရည်မွန်ထံက မြေပြန့်ဒေသမဟာဗျူဟာထိုးစစ် စတင်တော့မည်ဟူသော သတင်းစကားတခုကြားသိရသည်။

မေ ၁၄ ရက် အမှတ် ၁ စစ်ဒေသ မကွေးတိုင်းကွပ်ကဲရေးရုံးကဦးစီးသည့် NCO အကြပ်သင်တန်း အပတ်စဉ် ၂ သင်တန်းဆင်းပွဲသို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ဝန်ကြီးက အထက်ပါအတိုင်း သတင်းစကားပြောလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး အခြေအနေများအရ မကြာခင်ကာလ၌ အင်အားတည်ဆောက်ပြီး ပြည်သူ အားလုံးလိုလားသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနှင့် လွတ်လပ်မှု၊ တရားမျှတမှု၊ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုများကို ဖော်ဆောင်နိုင်ရန် မြေပြန့်ဒေသ မဟာဗျူဟာ ထိုးစစ်စတင်ပြီး အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲ ဆင်နွှဲတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း သဝဏ်လွှာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ယင်းသို့ကြားရခြင်းအတွက် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာနမှ အထူးဝမ်းမြောက်သကဲ့သို့ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအတွက် လိုအပ်ချက်ပေါင်းများစွာရှိနေသည့် အညာဒေသ၌ တကယ့်လက်တွေ့လုပ်လာမည့် အရေးကိုလည်း လှိုက်လှဲစွာကြိုဆိုပါသည်။

အညာဒေသရှိပြည်သူများ၏ အသက်အိုးအိမ်များ ထပ်မံမဆုံးရှုံးရစေရန် တော်လှန်ရေးဦးဆာင်အဖွဲ့များက အညာတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ လိုအပ်နေသည့်အကူအညီများ အမြန်ဆုံးပေးနိုင်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မြေလတ်အသံသတင်းဌာက အလေးအနက် တိုက်တွန်းလိုက်ရပါသည်။